گزارش آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل درباره وضعیت حقوق بشر ایران

 

گزارش آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل درباره وضعیت حقوق بشر ایران

دبیرکل سازمان ملل متحد در گزارش سالانه خود نسبت به وضعیت حقوق بشر در ایران ابراز نگرانی کرد

گزارش دبیرکل سازمان ملل درباره وضعیت حقوق بشر ایران ؛ این گزارش در برنامه ۴۷ امین اجلاس شورای حقوق‌ بشر در روز دوم در ۲۲ژوئن ارائه خواهد شد.

به گزارش کانون حقوق بشری نه به زندان – نه به اعدام به نقل از سایت سازمان ملل، امروز پنجشنبه ۲۰ خرداد ۱۴۰۰ گزارش دبیرکل سازمان ملل به چهل و هفتمین مجمع عمومی این سازمان و به موجب قطعنامه پیشین مجمع عمومی در سایت سازمان ملل قرار داده شد.

این گزارش مطابق با قطعنامه ۷۵/۱۹۱ مجمع عمومی ارائه شده است. در این قطعنامه مجمع عمومی از دبیرکل درخواست کرده است که در یک گزارش وضعیت حقوق‌بشر در جمهوری اسلامی ایران را در چهل و هفتمین اجلاس شورای حقوق‌ بشر به این شورا ارائه دهد. گزارش حاضر حاوی اطلاعاتی در مورد الگوها و روندهای مربوط به آن، پیشرفت حاصل شده در اجرای قطعنامه ۷۵/۱۹۱ و توصیه‌هایی برای بهبود بخشیدن به اجرای قطعنامه است.

در یک فصل از این گزارش تحت عنوان «نگاه کلی به وضعیت حقوق‌ بشر در جمهوری اسلامی ایران» به مجازات اعدام و محروم کردن خودسرانه از حیات اشاره شده و ضمن آن احکام اعدام و اعدام کودک مجرمان، مورد توجه قرار گرفته است.

در این گزارش به تهدید شهروندان معترض، مدافعان حقوق بشر، وکلا و … همچنین به بازداشتهای خودسرانه و برخوردهای فراقضایی از جمله حبس های طولانی و مجازات اعدام اشاره شده است.

آقای گوترش به تعداد بالای اعدامها در ایران اشاره کرده و بخصوص گنجانده شدن این مجازات در قوانین کشور و عدم ارائه آمار رسمی از سوی دولت را نگران کننده توصیف کرده است.

دبیرکل نسبت به استفاده از اتهامات بی‌اساس قتل برای توجیه مجازات اعدام علیه معترضان ابراز نگرانی می‌کند. موارد نمادین در این رابطه شامل اعدام مصطفی صالحی و نوید افکاری در ۵اوت و ۱۲سپتامبر ۲۰۲۰ به‌رغم اعتراض جهانی، می‌شود. آنها به‌دلیل شرکت در اعتراضات به ترتیب در سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ و در سال۲۰۱۹ دستگیر شدند. هر دو با اتهامات بی‌اساس قتل و محاربه مواجه شدند و بنا به گزارشات برای گرفتن اعترافات اجباری در معرض شکنجه قرار گرفتند که بعداً به‌عنوان مدرک در دادگاههایی که بسیار ناعادلانه محسوب شد، مورد استفاده قرار گرفت. صالحی بیش از یک سال در سلول انفرادی بود.

در این گزارش همچنین آمده است ۸نفر پرونده‌های مجازات اعدام فعال دارند. امیرحسین مرادی، محمد رجبی و سعید تمجیدی در رابطه با اعتراضات نوامبر ۲۰۱۹ به اعدام محکوم شدند. در دسامبر ۲۰۲۰، دادگاه عالی درخواست آنها برای محاکمه مجدد را پذیرفت.

در ژوئیه سال۲۰۲۰، دادگاه عالی حکم اعدام مهدی صالحی قلعه شاهرخی، محمد بسطامی، مجید نظری کندری، هادی کیانی و عباس محمدی در رابطه با اعتراضات در سال۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ را تأیید کرد.

در خصوص اعدام کودک مجرمان در این گزارش آمده است:‌در سال۲۰۲۰، حداقل چهار کودک مجرم اعدام شدند که دو مورد از آنها در بازه زمانی این گزارش انجام شده است.

در این گزارش در خصوص بازداشت و احکام علیه معترضان سال۲۰۱۹ آمده است:

دبیرکل نگران پیگردهای قانونی در رابطه با اعتراضات نوامبر ۲۰۱۹ است که حداقل ۵۰۰نفر تحت تحقیقات جنایی قرار دارند. بنا به گزارشات زندانیان برای اعتراف به ارتباط با گروه‌های مخالف یا دولتهای خارجی در معرض شکنجه و رفتار غیرانسانی قرار می‌گیرند.

زندانیان عقیدتی، فعالان سیاسی، مدافعان حقوق‌بشر و وکلا به‌طور نامتناسبی از آزادی موقت مستثنی شده‌اند. برخی از زندانیان سیاسی سال‌ها در زندان بوده‌اند و حتی یک روز هم مرخصی نگرفته‌اند. به‌عنوان مثال، مریم اکبری منفرد که به جرم شرکت در تظاهرات اعتراضی در سال۲۰۰۹ به ۱۵سال حبس محکوم شد، به مدت ۱۲سال گذشته در زندان بوده است. آزار و اذیت علیه وی پس از این‌که او یک شکایت رسمی ثبت کرد و به‌دنبال تحقیق رسمی در مورد اعدام زندانیان سیاسی در سال ۱۹۸۸، از جمله برادران و خواهرش بود، افزایش یافت.

به همین ترتیب، زینب جلالیان، زندانی سیاسی کرد، که به اتهام محاربه به حبس ابد محکوم شده است، از سال۲۰۰۸ بدون مرخصی در زندان به‌سر می‌برد.

بین ۱ژوئن ۲۰۲۰ و ۳۱ژانویه ۲۰۲۱، بیش از ۵۷نفر به‌دلیل فعالیت‌های آنلاین و پستهایی در اینستاگرام، تلگرام و سایر پلتفرم های شبکه‌های اجتماعی، از جمله به اتهام «توهین به پیامبر اسلام»، «ارتباط با گروه‌های اپوزیسیون» و «اهانت به پلیس» دستگیر و زندانی شدند.

در این گزارش همچنین به نقض حقوق اولیه بشر از جمله محرومیت زندانیان از مراقبتهای پزشکی اشاره شده و آنرا نقض حق حیات خوانده است. در این خصوص از جمله به بهنام محجوبی درویش گنابادی اشاره شده که علیرغم تایید پزشکی قانونی مبنی بر عدم تحمل حبس بارها از مراقبتهای پزشکی محروم شده و نهایتا جان خود را از دست داده است.

در این گزارش آمده است آتنا دائمی و گلرخ ایرایی احکام دیگری در زندان دریافت کرده اند. دبیرکل ملل متحد همچنین نسبت به تبعید دستکم ۱۵ زندانی سیاسی زن به زندانهای مختلف کشور ابراز نگرانی کرده است.

در این گزارش همچنین به وضعیت کولبرها و سوختبرها اشاره شده و آمده است:‌

استفاده مفرط از زور علیه کولبران نیز نگران‌کننده است که اکثراً از اعضای اقلیتها، به‌ویژه در استانهایی که از فقیرترین استانها هستند، می‌باشند. گزارشها تخمین می‌زنند که حدود ۷۰هزار ایرانی، اکثراً از اقلیت کرد، برای امرار معاش به کولبری وابسته هستند، شامل زنان که بسیاری از آنها زنان سرپرست خانوار هستند. در سال۲۰۲۰، حدود ۶۰ کولبر شامل کودکان به‌دلیل استفاده از زور توسط مقامات مرزی کشته و بیش از ۱۷۰نفر مجروح شدند. هیچ‌یک از این قتلها توسط مقامات مورد تحقیق قرار نگرفته است، که منجر به مصونیت مستمر به‌خاطر این جنایات می‌شود… .

یک مورد برجسته، کشته شدن ۱۰ سوختبر توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ۲۲فوریه ۲۰۲۱ است که جرقه تظاهراتی را زد که در آن نیروهای امنیتی مهمات مرگبار را به سمت معترضان و عابران شلیک کردند و منجر به کشته شدن حداقل دو نفر دیگر و زخمی شدن شدید دیگران شد.